Wyniki wyszukiwania

Autor	Dominika Kordela
Tytuł	Przedsiębiorstwa rodzinne na rynku papierów wartościowych – doświadczenia z rynku niemieckiego
Title	FAMILY ENTERPRISES ON THE SECURITIES MARKET - EXPERIENCE FROM GERMANY
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa rodzinne, rynek papierów wartościowych, finansowanie przedsiębiorstw.
Key words	family enterprises, security market, enterprises financing.
Abstrakt	W artykule podjęto problematykę związaną z giełdowymi przedsiębiorstwami rodzinnymi. Autorka prezentuje znaczenie przedsiębiorstw rodzinnych w gospodarce Niemiec oraz ocenę wykorzystania przez niemieckie przedsiębiorstwa rodzinne finansowania udziałowego. Celem artykułu jest przedstawienie przesłanek skłaniających niemieckie przedsiębiorstwa rodzinne do debiutu giełdowego oraz charakterystyka giełdowych przedsiębiorstw rodzinnych w Niemczech. Ze względu na przeglądowy charakter artykułu, główną metodą badawczą wykorzystaną dla realizacji celu jest krytyczna analiza zagranicznej i polskiej literatury przedmiotu, na postawie której zaprezentowano wyniki najistotniejszych badań niemieckich przedsiębiorstw rodzinnych. Wykorzystano również elementy statystyki opisowej oraz metodę opisową. Przedstawione analizy i oceny wskazują, że przedsiębiorstwa rodzinne w Niemczech mają znaczący wpływ na gospodarkę realną, jak również są istotne dla giełdy papierów wartościowych, co wyrażone jest m.in.: liczbą debiutów giełdowych oraz liczbą notowanych firm rodzinnych. W porównaniu do nierodzinnych przedsiębiorstw obecnych na giełdzie charakteryzują się niższą sumą bilansową i niższymi obrotami. Natomiast ocena korzyści związanych z obecnością na giełdzie zależna jest m.in. od wielkości przedsiębiorstwa.
Abstract	In this article the author focuses on family firms, which are listed on stock exchange. The article presents the importance of family businesses in both the real economy in Germany as well as the activity of the German family businesses on the securities market in terms of the usage of the equity. The aim of the article is to present the most important reasons of IPO and the characteristic of family businesses that are listed on stock exchange. Indeed article shows in the review results of the most important studies of German family businesses that are listed on stock exchange. In the article following methods were used: critical analysis of the literature, as well as components of descriptive statistic and descriptive method. Analysis and the assessment show that family businesses in Germany have a significant impact on the real economy. They are also important issuers on the stock exchange, which is expressed, among others, by the number of both IPOs and listed companies. In comparison to non- family enterprises the family firms listed on stock exchange are characterized by lower balance sheet total and lower turnover. However, the assessment of benefits related to the presence on the stock exchange depends, among the size of the enterprise.
Cytowanie	Kordela D. (2019) Przedsiębiorstwa rodzinne na rynku papierów wartościowych – doświadczenia z rynku niemieckiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 104-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s104.pdf

Autor	Eugeniusz Michalski
Tytuł	STRATEGIES FOR INTERNATIONAL ENTERPRISE COMPETITION
Title
Słowa kluczowe	business, environment, reputation, market, barriers
Key words	biznes, środowisko, renoma, rynek, bariery
Abstrakt	The main aim of this paper is analyzed the role, importance and methodology for creating the strategies for international competition, as well as the ways of implementing and evaluating the selected strategies. This is done by applying exploratory, descriptive and casual methods to outperform competitors and determine the scope of an enterprise’s engagement in international business. The article examines forces and steps of planning, implementing and evaluating a business strategy. Enterprises must recognize and compare the factors that compose foreign environments, especially the state and local governmental politics, legal regulations, economic and financial forces, cultural differences, business ethics, technological development, infrastructure, natural resources protections, sociological and demographic issues. Three competitive strategies have been distinguished: cost leadership, differentiation and focus. Virtues of M. Porter’s five forces model: threat of new entry, competitive rivalry, supplier power, buyer power and threat of substitutes have been considered. The selection of the target markets and recognizing customers preferences belong to the most important tasks of strategic planning. An enterprise can select three levels of international involvement: passive participation, active involvement and taking the international position. Foreign countries impose barriers on international trade, but international agreements facilitate healthy competition.
Abstract	Głównym celem artykułu jest analiza roli, znaczenia i metodologii opracowywania koncepcji strategii międzynarodowego biznesu oraz sposobów wdrażania i oceny wybranych strategii. Realizacja tego zadania została przeprowadzona przez zastosowanie badań odkrywczych, rozstrzygających i przyczynowych. Przedstawiono, metody pokonania konkurentów i skale zaangażowania przedsiębiorstwa w prowadzenie międzynarodowego biznesu. Artykuł rozpatruje czynniki determinujące międzynarodową przewagę konkurencyjną i etapy jej planowania, wdrażania i oceny. Przedsiębiorstwa musza poznać i porównywać czynniki determinujące obce środowisko, a w szczególności krajowa politykę regulacje prawne, czynniki ekonomiczne i finansowe, różnice kulturowe, etykę prowadzenia biznesu, postęp technologiczny, infrastrukturę, ochronę naturalnego środowiska oraz kwestie społeczne i demograficzne. Wyniki analizy pozwoliły na wyróżnienie najbardziej cenionych przedsiębiorstw na świecie. Trzy strategie konkurowania zostały omówione: lidera niskich kosztów, dywersyfikacji i koncentracji. Wyróżniono walory pięciu czynników konkurencji M. Portera: nasilenia istniejącej konkurencji, zagrożenia ze strony nowych konkurentów, negocjacyjnej siły dostawców, negocjacyjnej siły nabywców i zagrożenia pojawienia się nowych substytutów. Wybór rynków docelowych i rozpoznanie preferencji konsumentów stanowi ważny element planowania strategicznego. Przedsiębiorstwo może dokonać wyboru trzy poziomy międzynarodowego zaangażowania: udział bierny, aktywne zaangażowanie i ustalenie pozycji międzynarodowej. Obcy kraj może nakładać bariery na handel międzynarodowy, lecz międzynarodowe porozumienia ułatwiają wolną konkurencje.
Cytowanie	Michalski E. (2019) STRATEGIES FOR INTERNATIONAL ENTERPRISE COMPETITION .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 160-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s160.pdf

Autor	Arkadiusz Marchewka
Tytuł	The impact of foreign direct investment (FDI) on job creation in rural areas in Poland
Title	Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich w Polsce
Słowa kluczowe	Foreign direct investment, rural areas, labor market
Key words	bezpośrednie inwestycje zagraniczne, obszary wiejskie, rynek pracy
Abstrakt	The purpose of this article is to present the influence of Foreign Direct Investment (FDI) on labor market in rural areas in Poland. Based on subject literature and statistical data, the author examines enterprises with at least 10% of foreign ownership in the context of their impact on the quantitative sphere of labor market, i.e. creating jobs. The article presents theoretical aspects of FDI effects on the host country’s economy and characteristics of enterprises with foreign capital in polish rural areas, including their size, investment expenditures and revenue and type of activity based on classification of business activities. In analyzed research period 2014–2017, the number of entities with foreign capital in rural areas decreased by 17%, from 4.4 to 3.7 thousand. Despite the decline in the number of enterprises, the number of employees increased by 23.2%, from 225 to 277 thousand. This research shows that in last of the analyzed year foreign companies were employing 1,938 million people, what accounted for 15% of private sector workers in Poland. About 14% of them were employed in companies localized in rural areas. The vast majority of jobs in companies with foreign capital in rural areas were created by entities involved in manufacturing activities. In these fi rms, about 149 thousand people were employed, accounting for 56% of workers employed in companies with foreign capital in rural areas in Poland.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na rynek pracy na obszarach wiejskich w Polsce. Na podstawie literatury przedmiotu oraz danych statystycznych dokonano analizy oddziaływania przedsiębiorstw, które mają co najmniej 10% udziałów zagranicznych, na sferę ilościową rynku pracy, tj. tworzenie miejsc pracy. W artykule przedstawiono teoretyczne aspekty wpływu BIZ na gospodarkę kraju przyjmującego oraz charakterystykę przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym na obszarach wiejskich, z uwzględnieniem ich wielkości, nakładów inwestycyjnych, przychodów oraz rodzaju działalności na podstawie Polskiej Klasyfi kacji Działalności (PKD 2007). W analizowanym okresie badawczym (2014–2017) liczba podmiotów z kapitałem zagranicznym na obszarach wiejskich zmniejszyła się o 17%, z 4,4 tys. do 3,7 tys. Pomimo spadku liczby przedsiębiorstw, liczba pracujących w nich osób wzrosła o 23,2%, z 225 tys. do 277 tys. W ostatnim z analizowanych lat, firmy z kapitałem zagranicznym zatrudniały 1,938 mln osób, co stanowiło 15% pracowników sektora prywatnego w Polsce. Około 14% z nich było zatrudnionych w podmiotach zlokalizowanych na obszarach wiejskich. Zdecydowana większość miejsc pracy została utworzona przez podmioty zaangażowane w działalność produkcyjną. W przedsiębiorstwach prowadzących tego rodzaju działalność zatrudnionych było około 149 tys. osób, co stanowiło 56% pracowników wszystkich firm z kapitałem zagranicznym na obszarach wiejskich w Polsce.
Cytowanie	Marchewka A. (2019) The impact of foreign direct investment (FDI) on job creation in rural areas in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 125: 45-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n125_s45.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Przemiany i uwarunkowania wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej w latach 2005-2016
Title	CHANGES AND CONDITIONS OF LABOUR PRODUCTIVITY IN THE AGRICULTURE OF THE EUROPEAN UNION IN THE YEARS 2005-2016
Słowa kluczowe	wydajność pracy, rolnictwo, modele deterministyczne, Unia Europejska
Key words	labour productivity, agriculture, deterministic models, European Union
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie przemian wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej (UE) w latach 2005-2016 oraz propozycji metodycznej dekompozycji wskaźnika wydajności pracy w rolnictwie. W zaproponowanych trzech modelach dekompozycji wydajności pracy uwzględniono siedem czynników (wskaźników), tj. produktywność nakładów, produktywność ziemi, wskaźnik wartości dodanej, opodatkowanie produkcji, dopłaty do produkcji, uzbrojenie zasobów pracy w ziemię oraz poziom intensywności produkcji rolniczej. Ponadto, na podstawie metody deterministycznej dokonano oceny zmian wydajności pracy w rolnictwie UE oraz w Polsce. Badania wykazały, że w latach 2005-2016 wydajność pracy mierzona wartością dodaną brutto zwiększała się w UE-28 średniorocznie o 2,13%, w UE-15 tylko 0,98%, a w UE-13 znacznie szybciej, tj. o 3,45%. Oznacza to, że w rolnictwie UE zachodzą procesy konwergencji wydajności pracy. W świetle analizy deterministycznej głównymi czynnikami wzrostu wydajności pracy w rolnictwie UE-28 i w Polsce były wzrost intensywności produkcji oraz wzrost uzbrojenia pracy w zasoby ziemi. Korzystny kierunek przemian wydajności pracy osłabiała malejąca efektywność wytwarzania mierzona produktywnością nakładów oraz udziałem wartości dodanej w przychodach.
Abstract	The main aim of the work was to present the changes observed in the labour productivity in EU agriculture in years 2005-2016. The author proposed also the methodical decomposition of the labor productivity ratio in agriculture. Seven factors (ratios) have been taken into account in three models of labor productivity decomposition. These factors are: inputs productivity, land productivity, value added index, production taxation, production subsidies, equipment employed in agricultural land and the level of agricultural production intensity. The use of the deterministic method allowed to analyse the changes in labour productivity from the perspectives both in the EU agriculture (EU-28) and in the Polish agriculture. Performed studies seems to prove that in the years 2005-2016 the labor productivity measured by gross value added increased in case of EU-28 by average 2.13% and in the case of EU-15 only by 0.98%. At the same time, higher increase was observed in the case of EU-13 which equal to 3.45%. It may suggest that can be observe the ongoing process of the labor productivity convergence in EU agriculture. In the light of deterministic analysis, it was possible to specify the main factors contributing to the increase in labor productivity in agriculture in the EU-28 and in Poland, which are the increase in production intensity and the increase in agricultural land/labour relation. However, it should be also noted that the favorable direction of changes in labour productivity was weakened by the decreasing efficiency of production measured by the inputs productivity and the share of value added in revenues.
Cytowanie	Gołaś Z. (2019) Przemiany i uwarunkowania wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej w latach 2005-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 106, z. 1: 22-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2019_n1_s22.pdf

Autor	Iwona Pomianek
Tytuł	Classification of border subregions of Eastern Poland according to theIR level of socio-economic development
Title	Klasyfikacja podregionów przygranicznych Polski Wschodniej według poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego
Słowa kluczowe	socio-economic development, demographic factors, infrastructure, spatial peripherality, economic peripherality, NUTS 3, Hellwig's measure of development
Key words	peryferyjność przestrzenna, peryferyjność gospodarcza, NUTS 3, miara rozwoju Hellwiga
Abstrakt	The paper presents the classification of subregions (NUTS 3) with permanent border crossings, in terms of the level of socio-economic development in 2008-2018. The study covered 9 subregions located in the following provinces: Warminsko-Mazurskie, Podlaskie, Lubelskie and Podkarpackie. Application of Hellwig's measure of development made it possible to group subregions according to three categories of the level of development: high, medium and low. The relatively high level of development characterized two metropolitan subregions: Olsztyński and Białostocki. Łomżyński subregion proved to be the weakest, but it was not completely devoid of any development potential. In comparison with the average values in the designated higher development classes, Łomżyński subregion was characterized by: positive natural increase, low values of indices describing ageing of local society and proportion of investment expenditure of local self-government units at a level similar to the leaders of the ranking. However, there is a concern that the relatively low level of spending of the EU funds and the persistent trend of population migration outflow, due to global trends of population ageing and depopulation of rural areas, may negatively affect the socio-economic situation of the subregion in the future.
Abstract	W artykule przeprowadzono klasyfikację podregionów (NUTS 3), na obszarze których znajdowały się stałe przejścia graniczne, pod względem poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Badaniem objęto 9 podregionów usytuowanych w województwach: warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim oraz podkarpackim. Zastosowanie taksonomicznej miary rozwoju Hellwiga umożliwiło pogrupowanie podregionów wg trzech kategorii poziomu rozwoju: wysokiego, średniego oraz niskiego. Relatywnie wysoki poziom rozwoju charakteryzował dwa podregiony metropolitarne: białostocki i olsztyński. Najsłabszym okazał się podregion przemyski, jednak nie był on obszarem pozbawionym zupełnie potencjału rozwojowego. W porównaniu z przeciętnymi wartościami w wyznaczonych wyższych klasach rozwoju, podregion przemyski charakteryzowały: najniższy udział dróg gminnych i powiatowych o nawierzchni gruntowej i największa liczba stałych przejść granicznych. Mimo, że w badanym okresie w podregionie ubywało ludności, przyrost naturalny był dodatni. Ponadto, na terenie podregionu przemyskiego zarejestrowanych było najwięcej (w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców) fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych, co świadczy o aktywności społecznej. Natomiast znacząca aktywność samorządów lokalnych przejawiała się w relatywnie wysokim przeciętnym wydatkowaniu środków z funduszy unijnych, co w przyszłości może skutkować poprawą sytuacji społeczno-gospodarczej, m.in. w zakresie infrastruktury, rynku pracy i demografii.
Cytowanie	Pomianek I. (2019) Classification of border subregions of Eastern Poland according to theIR level of socio-economic development.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 156-169
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s156.pdf

Autor	Wiesław Musiał, Jacek Strojny
Tytuł	Obszary wiejskie w systemie ekonomiczno-społecznym państw Unii Europejskiej
Title	RURAL AREAS IN THE SOCIO-ECONOMIC SYSTEM OF EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	obszary wiejskie UE, ludność na obszarach wiejskich, wartość dodana brutto (GVA)
Key words	EU rural areas, population of rural areas, employment on rural areas, gross value added (GVA)
Abstrakt	W opracowaniu podjęto problem identyfikacji i oceny obszarów wiejskich oraz pośrednich wiejsko-miejskich krajów Unii Europejskiej. Dla wybranych czterech zmiennych opisujących ich; powierzchnię, udział ludności, udział zatrudnionych i wypracowaną wartość dodaną brutto (GVA) wykonano analizy tabelaryczne, analizę skupień oraz dokonano dyskryminacji informacji statystycznej przy zastosowaniu techniki drzew klasyfikacyjnych. Przeprowadzone badania wskazały na wielowymiarowe zróżnicowanie obszarów wiejskich oraz ich duże, choć zróżnicowane znaczenie w ekonomii poszczególnych krajów. Na wydzielonych stricte obszarach wiejskich krajów UE, które stanowią 49,7% powierzchni, zamieszkuje 34,7% ludności, 26,7% znajduje zatrudnienie na wsi, a udział w wypracowanej wartości dodanej wynosi 13%. Analiza taksonomiczna skutkowała wyodrębnieniem trzech grup (skupień) liczących po osiem państw. Polska w tej kompleksowej ocenie obszarów wiejskich jest podobna do Czech, Danii, Francji, Łotwy i Niemiec.
Abstract	The study undertakes the problem of identifying, cataloguing, and evaluating rural areas and intermediate areas of European Union countries, for four selected variables which describe: area, share of population, share of employed, and share of gross value added (GVA). Tabular analyses and cluster analysis ware conducted, and the statistical information was differentiated through classification trees. The research revealed multidimensional diversification of rural areas and their meaningful, although diverse, relevance within the economic systems of individual countries. 34,7% of the EU population reside in strictly rural areas, which make up 49,7% of the EU geographic area. The share of employed in rural areas in the EU amounts to 26,7%. Additionally, the contribution of the rural areas to elaborated gross value added adds up to 13%. The taxonomy resulted in the extraction of three groups (clusters), each containing eight countries. According to that comprehensive evaluation of rural areas, Poland is similar to the Czech Republic, Denmark, France, Latvia and Germany.
Cytowanie	Musiał W., Strojny J. (2019) Obszary wiejskie w systemie ekonomiczno-społecznym państw Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 193-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s193.pdf

Autor	Justyna Góral, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Marże marketingowe i wartości dodane w łańcuchu dostaw żywności w Polsce
Title	Marketing Margins and Added Value in the Food Supply Chain in Poland
Słowa kluczowe	marża marketingowa, wartość dodana, łańcuch dostaw żywności
Key words	marketing margin, added value, food supply chain
Abstrakt	Zagadnienie udziału producenta rolnego w finalnej cenie żywności budzi zainteresowanie naukowców oraz polityków. Komisja Europejska (2014, 2016) podjęła działania mające na celu wzmocnienie sektora rolnego w ramach łańcucha dostaw żywności. W Polsce zintensyfikowano promocję sprzedaży bezpośredniej. Działanie te mają na celu skrócenie łańcucha dostaw żywności oraz poprawę siły rynkowej producentów rolnych. Siła rynkowa oznacza zdolność przedsiębiorstwa do podniesienia ceny własnego produktu bez obniżenia poziomu sprzedaży na rzecz konkurentów. Celem badań było wskazanie tendencji w zakresie kształtowania się marż marketingowych oraz wartości dodanych w łańcuchu dostaw żywności. Pomiar ten służył poszukiwaniu odpowiedzi – które grupy produktów cechuje najwyższy poziom wartości dodanej i największa zdolność poprawy dochodów producentów rolnych? Szacowanie wartości dodanej obrazuje - gdzie trafia „złotówka żywnościowa” finalnego konsumenta?
Abstract	The issue of agricultural producer participation in the final food price is of interest to scientists and politicians. The European Commission (2014, 2016) commissioned the preparation of expertise in this area, as a result of which actions were taken to strengthen the agricultural sector. In Poland, for example, the promotion of direct sales has been intensified. These activities are aimed at shortening the food supply chain and improving the market power of agricultural producers. Market power means the ability of an enterprise to increase the price of its own product without reducing the level of sales to competitors. The aim of the research was to indicate trends in the area of marketing margins and added value in the food supply chain. This measurement served the search for the answer - which product groups have the highest level of added value and the greatest ability to improve the income of agricultural producers? The estimation of the value added illustrates - where does the "food zloty" of the final consumer go?
Cytowanie	Góral J., Rembisz W. (2019) Marże marketingowe i wartości dodane w łańcuchu dostaw żywności w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 47-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s47.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Konkurencyjność krajów Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami wołowymi
Title	Competitiveness of European Union Countries in Foreign Trade in Beef Products
Słowa kluczowe	eksport, import, wołowina, międzynarodowa konkurencyjność
Key words	export, import, beef, international competitiveness
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest próba oceny konkurencyjności krajów Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami wołowymi w 2017 r. w porównaniu z 2005 r. Realizując cel opracowania wykorzystano analizę porównawczą wartości eksportu, importu, sald handlu zagranicznego produktami wołowymi, wskaźnika ujawnionej przewagi komparatywnej RCA, wskaźnika przewag komparatywnych Lafaya oraz wskaźnika Grubela-Llyoda. W 2005 r. i w 2017 r. następujące kraje posiadały przewagę komparatywną w handlu produktami wołowymi: Austria, Francja, Irlandia, Luksemburg oraz Polska, a przewagi komparatywnej nie posiadały: Bułgaria, Cypr, Dania, Finlandia, Grecja, Włochy, Malta, Hiszpania, Szwecja, Portugalia i Wielka Brytania. W 2017 r. większość krajów UE realizowała model handlu wewnątrzgałęziowego. W 2017 r. w porównaniu do 2005 r. niektóre kraje UE zmieniły model realizowanego handlu z międzygałęziowego na wewnątrzgałęziowy lub odwrotnie. W 2017 r. Polska zajmowała piątą pozycję wśród największych eksporterów produktów wołowych w UE, a udział produktów wołowych zaimportowanych do Polski w przywozie produktów wołowych krajów UE był bardzo niski (i wynosił ok. 1%).
Abstract	The main purpose of the article is an attempt to assess the competitiveness of European Union trade in foreign trade in beef products in 2017 compared to 2005. In order to achieve the objective of the study, a comparative analysis (for exports, import value, balance of foreign trade in beef products, the index of revealed comparative advantage of RCA, the comparative advantage of Lafay and the Grubel-Llyod indicator) was used. In 2005 and 2017, the following countries had a comparative advantage in trade in beef products: Austria, France, Ireland, Luxembourg and Poland. Those which did not have a comparative advantage: Bulgaria, Cyprus, Denmark, Finland, Greece, Italy, Malta, Spain, Sweden, Portugal and Great Britain. In 2017, most EU countries implemented the intra-industry trade model. In 2017, compared to 2005, some EU countries changed their trade model from inter-industry to intra-industry or vice versa. In 2017, Poland was fifth among the largest EU exporters of beef products in the EU, and the share of beef products imported to Poland in the import of beef products of EU countries was very low (and amounted to about 1%).
Cytowanie	Pasińska D. (2019) Konkurencyjność krajów Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami wołowymi .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 80-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s80.pdf

Autor	Elżbieta Kacperska, Marzena Kacprzak, Dorota Kmieć, Agnieszka Król, Katarzyna Łukasiewicz
Tytuł	Migracje międzynarodowe w Europie. Trendy, problemy, wyzwania.
Title
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W ostatnich latach międzynarodowe migracje ludności stały się zjawiskiem powszechnym we współczesnej gospodarce światowej. Proces ten oznacza przemieszczanie się ludności na stałe lub czasowo poza granice państwa ojczystego. W 2019 r. odnotowano 271,6 mln międzynarodowych migracji, co stanowiło około 3,5% populacji świata. Europa jest kontynentem, gdzie około 11% populacji dokonuje migracji. Współcześnie proces migracji jest określany jako zjawisko globalne, wielokierunkowe i masowe. Wśród przyczyn nasilającego się zjawiska przeważa aspekt ekonomiczny, czyli migracja zarobkowa. Skala zjawiska, jego konsekwencje i wpływ na różne sfery ekonomiczne i społeczne powoduje, że migracje są jednym z ważniejszych problemów. W ramach rożnych dziedzin próbuje się poznać i zrozumieć zjawisko współczesnych migracji międzynarodowych. Poznanie przyczyn i uwarunkowań, jak również przewidywanie ich przebiegu i skutków są nadal bardzo aktualną kwestią. Zmiany jakie zachodzą we współczesnym świecie, powodują też zmiany postaw w stosunku do osób, które zmieniają kraj pobytu. W wielu krajach obserwuje się duży popyt na pracę i wskazuje na „brak rąk do pracy”. Lukę tę wypełniają imigranci podejmując prace na warunkach, które nie są akceptowalne dla lokalnej ludności. Rosnący udział imigrantów w wielu krajach spowodował, że ich problemy stały się bardziej widoczne i pomimo tego, że są osobami aktywnymi zawodowo i mają swój wkład w rozwój gospodarczy kraju przyjmującego, to i tak przez pewne grupy są postrzegani negatywnie. Dlatego też ważne jest przedstawianie zmian sytuacji na rynku pracy wśród osób, które urodziły się za granicą i porównywanie ich z sytuacją osób w danym kraju. Identyfikacja problemów cudzoziemców i usuwanie barier dostępu do rynku pracy, czy też edukacji pozwoli na lepszą integrację z rynkiem pracy i może to pomóc w lepszym starcie dzieciom imigrantów, które mogą znaleźć się w grupie osób tzw. NEET (nie uczą się, nie pracują, nie biorą udziału w szkoleniach zawodowych). Należy podkreślić, że oprócz polityki migracyjnej dużą rolę odgrywają organizacje, które ukierunkowane są na pomoc i wsparcie migrantom i uchodźcom. Przyczyniają się do lepszej integracji społecznej migrantów międzynarodowych i uchodźców w danym środowisku.Głównym celem pracy było pokazanie istoty procesu migracji w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Skupiono się na przedstawieniu podstawowych wielkości charakteryzujących ten proces, kierunków współczesnej migracji oraz problemów z nią związanych.Zakres czasowy pracy obejmuje lata 2000-2019. W pracy skupiono się głównie na zjawisku migracji i sytuacji migrantów w Europie. Przedstawiono również dane dotyczące państw pozaeuropejskich aby pokazać jakie były tendencje w krajach rozwiniętych (dlatego też w niektórych częściach pracy znajdują się dane i informacje dotyczące USA, Australii, Kanady czy innych państw, które są członkami OECD).W badaniach wykorzystano dane pochodzące z Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), z Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat), United Nations Global Migration Database, United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD), International Organization for Migration (IOM), Migration Data Portal, Głównego Urzędu Statycznego (GUS) oraz Urzędu do Spraw Cudzoziemców.Monografia ze względu na podejmowaną przez Autorki tematykę, skierowana jest do szerokiego grona odbiorców. Może stanowić źródło cennych informacji zarówno dla kadry akademickiej, studentów jak i praktyków gospodarczych.
Abstract
Cytowanie	Kacperska E., Kacprzak M., Kmieć D., Król A., Łukasiewicz K. (2019) Migracje międzynarodowe w Europie. Trendy, problemy, wyzwania..
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2019_migracje_miedzynarodowe.pdf

Autor	Dawid Jabkowski, Norbert Szalaty, Paulina L. Wiza
Tytuł	Poziom świadomości konsumentów w zakresie terroryzmu żywnościowegojako przykład współczesnego zagrożenia dla przemysłu rolno-spożywczego
Title	The level of consumer awareness in the field of food terrorism as an example of the modern threat to the agri-food industry
Słowa kluczowe	terroryzm żywnościowy, bezpieczeństwo żywności, przemysł spożywczy, nowe zagrożenia
Key words	food terrorism, food safety, food industry, new threats
Abstrakt	Celem artykułu było zaprezentowanie świadomości konsumentów z zakresu terroryzmu żywnościowego jako nowego zagrożenia w przemyśle spożywczym. Terroryzm żywnościowy to nowe zjawisko, które w XXI wieku stanowi wyzwanie dla przemysłu spożywczego. Polega na celowym skażeniu żywności przy wykorzystaniu substancji biologicznych, chemicznych i fizycznych. Na każdym etapie produkcji żywności może dojść do intencjonalnego skażenia żywności. Do zrealizowania celu zastosowano badania ankietowe, które zostały przeprowadzone z wykorzystaniem portalu internetowego. W badaniach wzięło udział 120 respondentów z Wielkopolski. Na podstawie literatury przedmiotu oraz przeprowadzonych badań ankietowych stwierdzono, iż konsumenci nie są w pełni świadomi, że żywność może być celem ataku terrorystów. Według badanych osób, terroryzm żywnościowy ma charakter globalny i może wystąpić na każdym etapie łańcucha żywnościowego. Z racji, że terroryzm żywnościowy jest zjawiskiem nowym w gospodarce, metody wykorzystywane przez terrorystów oraz potencjalne skutki zagrożenia nie są do końca znane.
Abstract	The aim of the article was to present consumer awareness in the field of food terrorism as a new threat in the food industry. Food terrorism is a new phenomenon, which in the XXI century is a challenge for the food industry. It consists in intentional contamination of food with the use of biological, chemical and physical substances. At every stage of food production may be to intentional contamination. The article attempts to discuss the phenomenon of food terrorism and consumer awareness in the field of food terrorism. In order to carry out surveys, which were carried out using the internet portal. 120 respondents from all of Wielkopolska participated in the research. Based on literature data and surveys, it was found that consumers are not fully aware that food can be the target of a terrorist attack. According to the surveyed, food terrorism is global and can occur at every stage of the food chain. Due to the fact that food terrorism is a new phenomenon in the economy, the methods used by terrorists and the potential effects of the threat are not fully known.
Cytowanie	Jabkowski D., Szalaty N., Wiza P.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2019_n12_s115.pdf

Autor	Łukasz Grzęda, Michał Wielechowski
Tytuł	Government expenditure and agriculture: changes in agri-orientation of the European Union countries
Title	Wydatki rządowe a rolnictwo – zmiany zorientowania na rolnictwo państw Unii Europejskiej
Słowa kluczowe	agriculture orientation index (AOI), central government expenditure on agriculture, agriculture share of GDP, European Union
Key words	wskaźnik zorientowania na rolnictwo (AOI), wydatki budżetu krajowego na rolnictwo, udział rolnictwa w PKB, Unia Europejska
Abstrakt	The aim of the paper is to evaluate the fluctuations of central government expenditure on agriculture, the agriculture share of GDP and the level of national economies orientation on agriculture in the European Union (EU) countries, divided into the elder EU democracies and the post-communist EU member states. In the study, the agricultural orientation index for central government expenditure (AOI) was calculated. The data came from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) and the World Bank. The analysis covered the period 2001–2016, due to the data availability. The results were presented mainly using Japanese candlestick charting. In most EU countries shrinking national expenditure on agriculture in relation to other spending categories were observed. That decrease was twice bigger in the elder EU democracies than in the post-communist countries although the first group of countries was spending on agriculture four times less. In almost all EU member states a reduction of more than 20% in the share of the agriculture in GDP creation was observed. The post-communist EU countries were more agri-oriented than the elder EU democracies. Taking into account the AOI levels, agriculture did not belong to top priority spending categories for EU national governments. The visible differences between the two country groups have roots in the postwar diverse economic development caused by political heritage. The performed research is comparative and should be treated as a contribution to future studies.
Abstract	Celem artykułu jest ocena wahań wydatków z krajowych budżetów centralnych na rolnictwo, udziału wartości dodanej rolnictwa w PKB oraz poziomu zorientowania gospodarek narodowych na rolnictwo w krajach Unii Europejskiej w podziale na dojrzałe demokracje oraz postkomunistyczne państwa członkowskie UE. W badaniu został obliczony wskaźnik orientacji rolniczej (AOI). Wykorzystano dane pochodzące z Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Banku Światowego. Badaniem został objęty okres 2001–2017 ze względu na dostępność danych. Wyniki zostały przedstawione głównie z wykorzystaniem metody świec japońskich. W większości krajów UE zaobserwowano zmniejszenie poziomu wydatków na rolnictwo w stosunku do innych kategorii krajowych wydatków publicznych. Spadek ten był dwukrotnie większy w dojrzałych demokracjach UE niż w krajach postkomunistycznych UE, chociaż pierwsza grupa krajów wydawała na rolnictwo cztery razy mniej. W prawie wszystkich państwach UE zaobserwowano zmniejszenie udziału rolnictwa w tworzeniu PKB, przeciętnie o ponad 20%. Postkomunistyczne kraje UE były bardziej zorientowane na rolnictwo niż dojrzałe demokracje UE. Biorąc pod uwagę poziomy AOI, rolnictwo nie należało do priorytetowej kategorii wydatków rządów krajowych UE. Widoczne różnice między dwiema analizowanymi grupami krajów mają swoje źródło w powojennym zróżnicowanym rozwoju gospodarczym będącym konsekwencją politycznej spuścizny. Przeprowadzone badanie ma charakter porównawczy i może stanowić przyczynek przyszłych badań
Cytowanie	Grzęda Ł., Wielechowski M. (2019) Government expenditure and agriculture: changes in agri-orientation of the European Union countries.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 126: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n126_s69.pdf

Autor	Andrzej Jędruchniewicz, Jacek Maśniak
Tytuł	Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce
Title	Changes in agricultural land ownership in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, własność, prywatyzacja ziemi rolnej, gospodarstwo rodzinne
Key words	agriculture, property, agricultural land privatization, family household
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie i ocena procesu przekształceń własnościowych ziemi rolnej w Polsce z uwzględnieniem roli, jaką odegrała polityka kształtowania polskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych. Zadaniem obecnie prowadzonej polityki kształtowania ustroju rolnego jest ochrona i rozwój gospodarstw rodzinnych. Od 2003 roku występują ułatwienia w dostępie do ziemi dla tych gospodarstw. W latach 1992–2016 Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedała łącznie ponad 2,6 mln ha gruntów rolnych. Osoby fizyczne zakupiły 80,8% sprywatyzowanych gruntów rolnych, a 19,2% tego typu gruntów nabyły osoby prawne. W 2016 roku w gospodarstwach prywatnych znajdowało się 91,4% użytków rolnych ogółem, a własność publiczna stanowiła 8,6%. Struktura własnościowa ziemi rolnej w Polsce jest zróżnicowana przestrzennie. Udział prywatnej własności jest największy w województwach mazowieckim i świętokrzyskim, a najmniejszy w województwie zachodniopomorskim.
Abstract	The aim of the article was to present the process of agricultural land privatization in Poland, taking into account the role that this policy has played in terms of shaping the Polish agricultural model, based on family households. The purpose of the current agrarian system shaping policy is the protection and development of family households. Since 2003 there have been facilitated access to land for family households. Between 1992 and 2016, the total of over 2.6 million ha of agricultural land were sold. Natural persons acquired the total of 81% of privatized agricultural land, with the 19% being acquired by legal entities. In 2016 private farms accounted for 91.4% of total agricultural land, while public ownership accounted for 8.6%. The ownership structure of agricultural land in Poland is spatially diversified. The share of private ownership is the largest in the Mazowieckie and Świętokrzyskie Voivodships, and the smallest in the Zachodniopomorskie Voivodship.
Cytowanie	Jędruchniewicz A., Maśniak J. (2018) Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 25-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s25.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Pozycja konkurencyjna Polski na światowym rynku zagęszczonego soku jabłkowego
Title	Competitive position of Poland on the global market of apple concentrated juice
Słowa kluczowe	eksport zagęszczonego soku jabłkowego, konkurencyjność, pozycja konkurencyjna
Key words	export of apple concentrate juice, competitiveness, competitiveness position
Abstrakt	Celem badań było określenie pozycji konkurencyjnej Polski na rynku zagęszczonego soku jabłkowego w latach 2004–2015. W badaniu wykorzystano: saldo obrotów, udział w światowym eksporcie, wskaźnik ujawnionej przewagi komparatywnej (RCA) oraz indeks relatywnej komparatywnej przewagi eksportu (XRCA). Zastosowane mierniki wykazały, że eksport z Polski był konkurencyjny. Saldo handlu zagęszczonym sokiem jabłkowym w latach 2004–2015 wzrosło. W badanym okresie zwiększył się też udział Polski w światowym eksporcie soku. W latach 2004–2015 Polska miała przeciętną i silną przewagę komparatywną w eksporcie zagęszczonego soku jabłkowego, a Chiny silną. Najsilniejszą przewagę komparatywną w latach 2013–2015 uzyskały Mołdawia i Ukraina.
Abstract	The aim of the study was to establish the competitive position of Poland on the market of apple juice concentrate in the years 2004–20015 and compare it with the position of competitors. The research used the trade balance, share in the word exports, revealed comparative advantage index (RCA) and revealed comparative export advantage index (XRCA). In the analyzed period Poland was the second biggest exporter of apple juice concentrate in the world, preceded only by China. The applied measures showed that export from Poland was competitive. The trade balance of apple juice concentrate from Poland increased in the years 2004–2015. In the analyzed period Poland’s share in international export increased as well. The revealed comparative export advantage index showed that in years 2004–2015 Poland had an average and strong comparative advantage in apple juice concentrate exports, while China’s comparative advantage was strong. The strongest comparative advantage in years 2013–2015 was obtained by Moldova and Ukraine.
Cytowanie	Kraciński P. (2018) Pozycja konkurencyjna Polski na światowym rynku zagęszczonego soku jabłkowego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 71-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s71.pdf

Autor	Maksymilian Czeczotko, Dagmara Stangierska, Ewa Świstak, Agnieszka Tul-Krzyszczuk
Tytuł	Źródła zaopatrzenia lokali gastronomicznych na przykładzie produktów nabiałowych
Title	The sources of supply of catering establishments in dairy products
Słowa kluczowe	źródła zaopatrzenia, lokale gastronomiczne, nabiał
Key words	sources of supply, catering establishments, dairy products
Abstrakt	Celem opracowania jest charakterystyka źródeł zaopatrzenia lokali gastronomicznych w produkty nabiałowe z uwzględnieniem różnic ze względu na typ lokalu gastronomicznego, jego lokalizację oraz liczbę pracowników. Wyniki badań ilościowych zrealizowanych z menedżerami lokali gastronomicznych pokazują, że wybór źródła zaopatrzenia w te produkty jest zależny od typu placówki gastronomicznej. Restauracje mają największy udział zaopatrzenia w hurtowniach świadczących usługę dostawy zamówionego towaru do klienta i hurtowniach samoobsługowych. W barach duże znaczenie mają także zakupy u lokalnych sprzedawców. Dodatkowo wielkość przedsiębiorstwa i lokalizacja różnicują wybór źródła zaopatrzenia. Największe zróżnicowanie w wyborze źródła zaopatrzenia występuje ze względu na lokalizację przedsiębiorstwa gastronomicznego. Najczęstszymi dostawcami produktów nabiałowych do lokali gastronomicznych są lokalni dostawcy i hurtownie samoobsługowe Makro i Selgros.
Abstract	The purpose of the study is to characterize the sources of supply of catering establishments in dairy products due to the type of catering establishment, its location and the number of employees. The results of quantitative research conducted with catering establishments managers show that the source of supply depends on the type of catering establishment. In the case of restaurants the largest share of supply is wholesalers with delivery or self-service. In the case of bars it is also important to shop at local retailers. Also the size of the business and location differentiate the choice of source of supply. The greatest variation in the source of supply is due to the location of the catering company. The most frequent suppliers of dairy products to catering establishments are local suppliers and self-service wholesalers: Makro and Selgros.
Cytowanie	Czeczotko M., Stangierska D., Świstak E., Tul-Krzyszczuk A. (2018) Źródła zaopatrzenia lokali gastronomicznych na przykładzie produktów nabiałowych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 93-103
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s93.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	THE ROLE OF LARGEAGRICULTURAL FARMS IN THE GROWTH OF THE PRODUCTIVITY OF POLISH AGRICULTURE IN THE BACKGROUND OF THE SITUATION IN OTHER SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	produktywność pracy w rolnictwie, gospodarstwa rolnicze, struktura gospodarstw
Key words	labor productivity in agriculture, farms, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu skoncentrowano się na analizie produktywności pracy w rolnictwie polskim w latach 2005 i 2016 w porównaniu do wybranych krajów UE-15 (grupa 1.) i niektórych krajów, które przystąpiły do UE po 2004 roku (grupa 2.). W grupie 1. uwzględniono Austrię, Belgię, Danię, Holandię i Niemcy, natomiast w grupie 2. Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę i Węgry. Przy wyborze krajów do badań kierowano się kryterium położenia w tej samej strefie klimatycznej. W analizie szczególnie uwzględniono rolę gospodarstw dużych, których wielkość przyjęto umownie na poziomie 30 ha UR. Celem badań było określenie wpływu gospodarstw dużych na poziom produktywności pracy w gospodarstwach ogółem oraz określenie możliwości zmniejszenia różnic między produktywnością pracy w polskich dużych gospodarstwach w stosunku do analogicznych gospodarstw w krajach UE-15. Stwierdzono w obydwu grupach krajów spadek liczby gospodarstw i zwiększenie produktywności pracy w rolnictwie ogółem i w badanych klasach gospodarstwach dużych. W krajach grupy 2. tempo wzrostu produktywności pracy było wyższe niż w grupie 1. jednak w niewielkim stopniu zmniejszyły się występujące różnice. Produktywność pracy w rolnictwie krajów grupy 1. była istotnie wyższa niż w grupie 2. Wzrost liczby i udziału gospodarstw dużych w strukturze gospodarstw był dodatnio skorelowany z produktywnością pracy w rolnictwie.
Abstract	The study focuses on the analysis of labor productivity in Polish agriculture in 2005 and 2016 in comparison to selected EU-15 countries (group 1) and some countries that joined the EU after 2004. In group 1, Austria, Belgium, Denmark, the Netherlands and Germany are included, while in group 2 - the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia and Hungary. The analysis particularly considers the role of large farms, the size of which was contractually agreed at 30 ha of UAA. The aim of the study was to determine the impact of large farms on the level of labor productivity in total farms and to determine the possibility of reducing the differences between labor productivity in Polish large farms in relation to analogous farms in EU-15 countries, and determining whether changes occurring in Poland differ from those occurring in large farms in other post-socialist countries. In both groups of countries there was a decrease in the number of farms and an increase in labor productivity in agriculture in general and in surveyed classes in large farms. In the countries of group 2. the rate of labor productivity growth was higher than in group 1. However, it slightly reduced the differences. Labor productivity in agriculture in the countries of Group 1 was significantly higher than in Group 2. The increase in the number and share of large farms in the structure of farms was positively correlated with labor productivity in agriculture.
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. (2018) Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 32-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s32.pdf

Autor	Mirosława Witkowska-Dąbrowska
Tytuł	Wyposażenie obszarów wiejskich w systemy odprowadzania ścieków na przykładzie gmin powiatu olsztyńskiego
Title	SEWAGE DISCHARGE SYSTEMS IN RURAL AREAS, A CASE STUDY OF THE MUNICIPALITIES IN THE DISTRICT OF OLSZTYN
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, systemy odprowadzania ścieków, przydomowe oczyszczalnie ścieków, kanalizacja, wodociągi
Key words	rural areas, wastewater management systems, home wastewater treatment plants, sewers, waterworks
Abstrakt	W artykule zaprezentowano zmiany stanu wyposażenia obszarów wiejskich powiatu olsztyńskiego ziemskiego w systemy odprowadzania ścieków bytowych, ze szczególnym uwzględnieniem przydomowych oczyszczalni ścieków. Dane pochodziły z zasobów GUS-BDL. Obliczono udział ludności korzystającej z wodociągów i kanalizacji oraz zaprezentowano liczbę komunalnych oczyszczalni ścieków. Dane dotyczące przydomowych oczyszczalni ścieków i zbiorników bezodpływowych przeanalizowano na 1000 mieszkańców oraz na 100 km2 powierzchni. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że wyposażenie w systemy odprowadzania ścieków rośnie. Szczególnie korzystnie rośnie liczba przydomowych oczyszczalni ścieków i nie spada liczba bezodpływowych zbiorników. Jest to wynikiem rosnącej liczby gospodarstw domowych i mieszkańców zwłaszcza w gminach otaczających Olsztyn.
Abstract	The purpose of the study was to evaluate, in a local approach, the state of supply of rural areas in a rural district with household wastewater management systems, with the focus on home wastewater treatment plants. The study covered the rural areas of the district of Olsztyn. The data, which were acquired from the Bank of Local Data, were processed through basic mathematical transformations and statistical measures. The structure and intensity indices were calculated per 1,000 residents. Large differences were found in the access to linear infrastructure and to individual systems of wastewater discharge. The results showed a constant increase in the number of home wastewater treatment plants and septic tanks due to the constant influx of people to villages lying around the town of Olsztyn. In contrast to studies conducted on a regional scale, no decrease in the number of septic tanks was observed correlated with the growing number of home wastewater treatment plants. A possible reason can be the specific environmental conditions and protection of inland waters, which limit possible locations of home wastewater treatment plants.
Cytowanie	Witkowska-Dąbrowska M. (2018) Wyposażenie obszarów wiejskich w systemy odprowadzania ścieków na przykładzie gmin powiatu olsztyńskiego .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 58-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s58.pdf

Autor	Sylwester Kozak
Tytuł	Czy niskie stopy procentowe zmniejszają udział dochodów odsetkowych w bankach spółdzielczych w Polsce?
Title	Do low interest rates reduce the share of interest income of cooperative banks in Poland?
Słowa kluczowe	pośrednictwo finansowe, bank, stopy procentowe
Key words	financial intermediation, bank, interest rates
Abstrakt	Niekonwencjonalna polityka monetarna prowadzona przez banki centralne po światowym kryzysie finansowym doprowadziła do pojawienia się zerowych, a nawet ujemnych stóp procentowych. Na podstawie danych z Europejskiego Banku Centralnego, Narodowego Banku Polskiego i Komisji Nadzoru Finansowego za lata 2009–2017 zauważono, że wieloletnie utrzymywanie ultraniskich stóp procentowych przyczynia się do obniżenia marży odsetkowej netto i udziału dochodów odsetkowych w dochodach działalności bankowej w krajach strefy euro. W Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej nastąpił proces odwrotny. Niższe stopy procentowe sprzyjały zwiększeniu akcji kredytowej i udziału wyniku odsetkowego. Duże banki spółdzielcze rozszerzając obszar działalności na duże aglomeracje miejskie, realizowały strategię podobną do sektora banków komercyjnych. Małe banki spółdzielcze mając ograniczone możliwości zwiększania akcji kredytowej, znacznie wolniej zwiększały udział zarówno dochodów odsetkowych, jak i nieodsetkowych. Wyniki wskazują, że dla dochodów odsetkowych dochody nieodsetkowe w dużych bankach spółdzielczych są komplementarne, a w małych są substytucyjne i stanowią narzędzie do ich dywersyfikacji.
Abstract	The unconventional monetary policy pursued by central banks after the global financial crisis led to the appearance of zero or even negative interest rates. Based on data from the European Central Bank, the Narodowy Bank Polski and the Komisja Nadzoru Finansowego (Polish Financial Supervision Authority) of for the years 2009–2017, it was noticed that the long-term maintenance of ultra-low interest rates contributes to lowering the net interest margin and the share of interest income in the income from banking operations in the euro area countries. There was an opposite process in Poland and other Central and Eastern European countries. Lower interest rates were conducive to increasing lending and increasing the share of net interest income. Large cooperative banks, extending the area of activity to large urban agglomerations pursued a strategy similar to that of commercial banks. Small cooperative banks with limited possibilities of increasing lending increased their share of both interest and non-interest income in much slower pace. The results indicate that for interest income, the non-interest income in large cooperative banks are of complementary character, and in small banks – of substitutive character and are a tool for their income diversification.
Cytowanie	Kozak S. (2018) Czy niskie stopy procentowe zmniejszają udział dochodów odsetkowych w bankach spółdzielczych w Polsce?.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 5-15
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s5.pdf

Autor	Monika Pawłowska, Artur Stefański
Tytuł	Analiza wpływu rolników jako grupy kredytobiorców na rentowność i bezpieczeństwo banków spółdzielczych w Polsce w latach 2012-2017
Title	THE ANALYSIS OF THE INFLUENCE FARMERS, AS DEBTORS, HAVE ON THE PROFITABILITY AND SOLVENCY OF COOPERATIVE BANKS IN POLAND BETWEEN 2012-2017
Słowa kluczowe	banki spółdzielcze, rolnicy, rentowność, wypłacalność
Key words	cooperative banks, farmers, profitability, solvency
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest ocena znaczenia rolników jako kredytobiorców oraz wpływu tej grupy klientów na rentowność i bezpieczeństwo banków spółdzielczych w  Polsce w latach 2012-2017. Analizę oparto na danych kwartalnych z okresu od grudnia 2012 do czerwca 2017 roku (19 obserwacji).Postawiono następujące hipotezy: udział rolników w strukturze kredytów banków spółdzielczych maleje (H1), spadek udziału kredytów dla rolników w kredytach ogółem w bankach spółdzielczych powoduje spadek rentowności, mierzony wskaźnikiem ROA, a siła tej korelacji jest co najmniej umiarkowana (H2), spadający udział rolników w portfelu kredytowym banków spółdzielczych jest dodatnio skorelowany z poziomem łącznego współczynnika wypłacalności oraz współczynnika kapitałowego Tier-1 i że jest to korelacja co najmniej o umiarkowanej sile (H3).Przeprowadzone badania pozwalają na wysunięcie następujących wniosków: udział kredytów dla rolników w  łącznym portfelu kredytowym w bankach spółdzielczych w Polsce spada, jest on skorelowany z poziomem rentowności aktywów, korelacja jest dodatnia, a jej siła co najmniej umiarkowana, jednocześnie jest ujemnie skorelowany z poziomem współczynnika wypłacalności oraz współczynnika kapitałowego Tier-1. Zatem pozytywnie zweryfikowane zostały dwie z trzech postawionych hipotez.
Abstract	The main objective of the article is to assess of the importance of farmers as debtors and the influence of this group of clients on the profitability and security of cooperative banks in Poland between 2012-2017. The analysis was based on quarterly data between December 2012 and June 2017 (19 observations). The following hypotheses were introduced: the share of farmers in the credit structure of cooperative banks decreases (H1), the decrease in the farmers’ credit share in the total number of credits in cooperative banks lowers their profitability measured by the ROA index, and the correlation magnitude is at least moderate (H2), the decreased share of farmers in the credit portfolio of cooperative banks is positively correlated with the level of the total solvency ratio and Tier-1 capital ratio, and this correlation is at least of moderate magnitude (H3).The conducted research allows to conclude that: the share of credits for farmers in the total credit portfolio of cooperative banks in Poland is decreasing. It is correlated with the level of assets profitability, the correlation is positive, and its magnitude is at least moderate. Simultaneously, it is negatively correlated with the level of Tier-1 capital ratio. Hence, only two out of three hypotheses have been verified.
Cytowanie	Pawłowska M., Stefański A. (2018) Analiza wpływu rolników jako grupy kredytobiorców na rentowność i bezpieczeństwo banków spółdzielczych w Polsce w latach 2012-2017.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 163-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s163.pdf

Autor	Tomasz Rokicki
Tytuł	Rynek ubezpieczeniowy w krajach UE
Title	INSURANCE MARKET EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	ubezpieczenia, rynek ubezpieczeniowy, Unia Europejska, ubezpieczenia na życie
Key words	insurance, insurance market, European Union, life insurance
Abstrakt	Celem głównym pracy było rozpoznanie i przedstawienie sytuacji oraz zmian na rynku ubezpieczeniowym w krajach Unii Europejskiej. Badania dotyczyły całego rynku ubezpieczeniowego w UE. Dane dotyczyły lat 2006-2015. Źródła materiałów stanowiła analiza dostępnej literatury z zakresu ubezpieczeń, dane z bazy danych Insurance Europe. W pracy wykorzystano metodę porównawczą, posługiwano się wskaźnikami dynamiki, obliczono współczynnik koncentracji Giniego oraz przedstawiono stopień koncentracji za pomocą krzywej Lorenza. Zastosowano również wskaźniki oceniające rozwój rynku ubezpieczeń. Do prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową, tabelaryczna i graficzną. Stwierdzono, że na rynku nieznacznie zmniejszyła się liczba działających firm i zatrudnionych w nich pracowników. Redukcja zatrudnienia była proporcjonalna. Występowała duża koncentracja tej działalności w kilku najbardziej rozwiniętych krajach UE. W przypadku wartości składek przypisanych brutto stopień koncentracji w dominujących krajach był jeszcze większy. Dotyczyło to zarówno ubezpieczeń ogółem, jak i ich grup. Sektor ubezpieczeń odczuł wpływy pogorszenia koniunktury gospodarczej w 2008 roku, bo w większości krajów nastąpił spadek wartości składek ubezpieczeń. W czołowych krajach zmiany w wartości składek nie były gwałtowne. Przy uwzględnieniu zmian w całym okresie 2006-2015 składki na ubezpieczenia na życie rosły wolniej niż na pozostałe ubezpieczenia. Taka prawidłowość występowała w przypadku państw generujących największą wartość składek. Można było też zauważyć zmianę struktury składek na ubezpieczenia, gdyż zmniejszył się udział ubezpieczeń an życie z 63,3% w 2006 roku do 61,5% w 2015 roku. Rynek ubezpieczeń w UE rozwijał się w wolniejszym tempie niż gospodarka. Świadczy o tym pogarszający się wskaźnik penetracji ubezpieczeń. W przypadku tego wskaźnika występowały widoczne dysproporcje między najbardziej i najmniej rozwiniętymi krajami UE.
Abstract	The aim of the work was to recognize and present the situation and changes on the insurance market in the European Union. The research concerned the entire insurance market in the EU. The data concerned the years 2006-2015. Sources of materials were the analysis of available literature in the field of insurance, data from the Insurance Europe database. The work uses the comparative method, the dynamics indexes were used, the Gini concentration coefficient was calculated and the degree of concentration was presented using the Lorenzo curve. Indicators assessing the development of the insurance market were also applied. The descriptive, tabular and graphical methods were used to present the results of the research. It was found, that the number of operating companies and their employees slightly decreased on the market. Employment reduction was proportional. There was a large concentration of this activity in several of the most developed EU countries. In the case of gross written premiums, the concentration level in the dominant countries was even greater. This concerned both total insurance and their groups. The insurance sector experienced the impact of the economic downturn in 2008, as in most countries the value of insurance premiums decreased. In top countries, changes in the value of premiums were not rapid. Taking into account changes throughout the period 2006-2015, life insurance premiums grew more slowly than for other insurance. Such regularity occurred in the case of countries generating the highest value of premiums. It was also possible to notice a change in the structure of insurance premiums, as the share of life insurance went down from 63.3% in 2006 to 61.5% in 2015. The insurance market in the EU has been growing at a slower pace than the economy. This is evidenced by the deteriorating insurance penetration rate. In the case of this indicator, there were visible disproportions between the most and least developed EU countries.
Cytowanie	Rokicki T. (2018) Rynek ubezpieczeniowy w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 186-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s186.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku
Title	The Position of the Food Industry in Poland’s Food Chain at the Turn of the 20th to the 21st Century
Słowa kluczowe	rynek, przemysł spożywczy, przetwórstwo żywności, rolnictwo, handel, konsument
Key words	market, food industry, food processing, agriculture, trade, consumer
Abstrakt	Przemysł spożywczy jest jednym z głównych ogniw (członów) gospodarki żywnościowej. Jest on największym odbiorcą nieprzetworzonych surowców rolnych, a zarazem głównym dostawcą żywności do sfery handlu (hurtowego i detalicznego). Znaczenie przemysłu spożywczego wzrasta też z tego powodu, że firmy przetwórcze często integrują podmioty biorące udział w procesie produkcji żywności od przysłowiowego pola do stołu. Sprzyja temu wzrost towarowości polskiego rolnictwa oraz rosnący popyt na żywność wysoko przetworzoną. W ostatnich latach przewagę w relacjach handlowych zyskały duże sieci handlowe (głównie z kapitałem zagranicznym), które często narzucają warunki sprzedaży dostawcom żywności (firmom spożywczym, producentom rolnym).
Abstract	The food industry is one of the main elements of the food economy. It is the biggest consumer of raw agricultural materials, and at the same time a primary input into the wholesale trade and retail market. The significance of the food industry is also growing, due to the fact that processing plants often integrate the entities that participate in food manufacturing processes, from the proverbial “field to table.” The high quality of Polish agriculture and the increasing demand for highly-processes foods is adding to the growth of the industry. In recent years, large retail chains have gained an advantage in trade relations (mainly with foreign capital). They often impose conditions for the sale of food suppliers (food companies and agricultural producers).
Cytowanie	Mroczek R. (2018) Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 23-37
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s23.pdf